Yapay zekâ tarayıcıları: gerçekten yardımcı olan ortak özellikler
Bundan birkaç on yıl sonra, şu anda yaşadığımız on yıl — 2020’den 2030’a — muhtemelen “yapay zekâ abartı dönemi” olarak hatırlanacak. Cidden, büyük bir dil modeliyle entegrasyondan en ufak bir fayda sağlayabilecek her ürün, ister donanım ister yazılım olsun, “AI-bir şey” diye markalanıyormuş gibi geliyor. Komik, garip ve düpedüz yanıltıcı örnekler topladık; takipte kalın, özellik geliyor.
Tarayıcılar — çevrimiçi olan gezegendeki her kişinin kullandığı yaygın programlar — yapay zekâ abartısına istisna değil. 2025’in başlarından itibaren, kendini yapay zekâ tarafından yönlendirildiğini iddia eden birkaç tarayıcı belirdi ve Google Chrome ile Microsoft Edge gibi yerleşik isimler bu trende katılmalarını sağlayan geliştirmeler aldı.
Bu yazı, dişe dokunur yapay zekâ destekli tarayıcıların bünyesindeki özellikleri özetliyor. Birini gerçekten varsayılan başvuru tarayıcınız yapma konusunda hâlâ karar vermediyseniz ya da modern tarayıcıların neler sunduğuna dair net bir genel bakış istiyorsanız, okumaya devam edin.
Yapay zekâ tabanlı tarayıcıların ortak yetenekleri
Ürün sayfalarında kullanılan terminolojiden bağımsız olarak, tüm yapay zekâ odaklı tarayıcılar genel olarak aşağıdaki yetenekleri paylaşır (Ekim 2025 sonu itibarıyla).
- Çeviri. Yapay zekânın arkasındaki kod ve veri yığınları için teknik terim Büyük Dil Modeli’dir; dolayısıyla doğal olarak hepsi onlarca dili konuşur ve çeviri yapabilir.
- Yazma yardımı. Yine teknik terimdeki dil kısmından kaynaklanan bu yetenek, yapay zekânın ifadeyi, dilbilgisini, sözdizimini iyileştirmenize yardımcı olabileceği ya da o can sıkıcı yazar tıkanıklığını aşmanızı sağlayabileceği anlamına gelir.
- Özetleme. TL;DR (Too Long; Didn’t Read — Çok Uzun; Okumadım) artık herhangi bir yapay zekâ destekli tarayıcının temel özelliklerinden biri; uzun hikâyeyi kısaya çevirebilir, ancak bazı LLM’ler diğerlerine göre halüsinasyona daha yatkındır, bunu unutmayın.
- Bağlam farkındalığı. Yapay zekâ tabanlı bir tarayıcıda çağırdığınız asistanın, şu anda açık ve etkin olan sekmelerinize ya da en azından o anda görüntülediğiniz sekmeye vakıf olması beklenir. Eylemleri ve önerileri bu bağlamı dikkate almalıdır.
- Sekme düzenleme. Bu özellik titizlik ve çeviklik bakımından farklı biçimlerde uygulanır; ancak genel olarak belirli bir niteliğe göre (iş, öğrenim, eğlence) sekmeleri gruplamaya, çoğu zaman renk kodlamaya ve bir süredir kullanılmayanları askıya almaya ya da tamamen kapatmaya dayanır.
- İstem odaklı rutin görev otomasyonu. Büyük yapay zekâ tabanlı tarayıcıların tümü, istemlerin gelecekte kullanım için kaydedilmesini destekler. Bu özellik çok faydalıdır; çünkü eskiden saatler olmasa da onlarca dakika alan günlük işleri sürünerek değil, koşarak tamamlamanızı sağlar. İstemler epey sofistike olabilir: örneğin yapay zekâya belirli bir şirketle ilgili sabah haberlerini derlemesini ve bir yıl önce söylenenlerle karşılaştırmasını söyleyebilirsiniz. Ya da bir dizi işlemle bir resimdeki renkleri ayarlatabilirsiniz. Ya da çevrimiçi mağazaları bir ürün için tarayıp bir fiyat karşılaştırma tablosu oluşturmasını isteyebilirsiniz. Ya da…
Rota planlamadan fiyat karşılaştırmasına kadar, istemlere dayalı olarak yapay zekâ tarayıcıların yapabileceği daha sayısız şey var. Bazıları ajan benzeri yeteneklere sahip olduklarını iddia ediyor; sizin için uçuş rezervasyonu yapabiliyor ya da pizza sipariş edebiliyorlar. Bu tür eylemler, bir dizi hesabınızla daha derin bir entegrasyon gerektirir ki, OpenAI’nin Atlas’ıyla ilgili yakın tarihli vakanın da gösterdiği gibi, bu şu ana kadar pek de güvenli sayılmaz. Ancak yazılımın gelişeceği yönün bu olduğu açık; dolayısıyla tarayıcının küresel ağa açılan bir kapıdan çok daha fazlası olduğu bir gelecekle yüzleşmek için en azından kendimizi manevi olarak hazırlamak mantıklıdır.
